Giông bão Little Saigon

Bùi Văn Phú

Trung tâm thương mại Vietnam Town, dự trù hoàn tất vào thảng 12.2006 nhưng đến năm 2009 vẫn chưa hoàn thành

Đối với cộng đồng người Việt ở San Jose, năm 2008 được ghi dấu bằng một cơn giông bão có tên Little Saigon. Cơn giông này bắt đầu tích tụ từ năm 2007 và hiện đang thổi qua thung lũng hoa vàng với sức gió đã lên đến cấp 5.

Tâm bão thành hình đâu đó bên kia bờ Thái Bình dương từ những tháng ngày trước khi vụ việc đặt tên cho khu thương mại Việt Nam được đưa vào nghị trình của hội đồng thành phố đầu tháng 06.2007, để rồi vài ngày sau cơ quan thông tin của Đảng Cộng sản Việt Nam chính thức có dự báo về cơn bão tài chính Vietnam Town.

Trong một bài viết vào mùa hè năm 2007, tôi có nhắc đến trận bão tài chánh này đang thổi từ trong nước vào San Jose qua việc xây dựng khu thương mại Vietnam Town, cạnh Grand Century Mall trên đường Story Road là đoạn đường được Nghị viên Madison Nguyễn đề nghị đặt tên để vinh danh những đóng góp của người Việt sinh sống trong thành phố San Jose. Cơn bão tài chánh Vietnam Town giờ đã chuyển thành giông bão chính trị Little Saigon khiến Nghị viên Madison, Thị trưởng Chuck Reed phải vất vả phòng chống từ hơn một năm qua.

Đúng một năm trước, ngày 01.01.2008 tôi có mặt ở San Jose. Nghe tin có biểu tình trước Toà Thị chính, tôi ghé đến quan sát, ghi nhận ít nhiều thông tin. Đã mấy tuần qua, mỗi trưa thứ Ba đều có một số người Việt biểu tình ở đây để phản đối quyết định ngày 20.11.2007 của hội đồng thành phố đã chọn tên Saigon Business District cho khu thương mại của người Việt thay vì Little Saigon như mong muốn của đại đa số trong hơn một nghìn người tham dự buổi họp.

Cuộc biểu tình ngày đầu năm dương lịch có hơn trăm người tham dự. Trong số đó tôi nhận ra một số tên tuổi mà cộng đồng đã quen như Lý Tống, Đỗ Hùng, Đặng Thiên Sơn, Bryan Công Đỗ, Vũ Huynh Trưởng, Thuận Nguyễn, Hạnh Giao. Phiá người Mỹ có giám sát viên Pete McHugh.

Những người biểu tình tuần hành quanh sân trước Toà Thị chính, mang theo những biểu ngữ, khẩu hiệu ghi:

• Madison Ignores the People’s Voice. Madison coi thường tiếng nói của dân.

• Restore Democracy in San Jose NOW. Tái lập dân chủ ở San Jose NGAY.

• Stop Insulting San Jose Residents. We’re not jobless. Chấm dứt việc sỉ nhục cư dân San Jose. Chúng tôi không là những người thất nghiệp.

• Why Deny Little Saigon? Tại sao lại từ chối Little Saigon?

• Madison Divides Vietnamese-American Community. Madison chia rẽ cộng đồng người Mỹ gốc Việt.

• We Want Little Saigon. Chúng tôi muốn Little Saigon.

• We Do Not Trust Madison Anymore. Chúng tôi không còn tin tưởng Madison nữa.

Sau những tháng tranh đấu qua nhiều hình thức từ vận động cư dân, dân cử, tuyệt thực, từ những cuộc biểu tình vào thứ Ba với hơn trăm người, cho đến cuộc biểu dương sức mạnh với hơn 5 nghìn người, cuối cùng Hội đồng Thành phố San Jose trong phiên họp ngày 04.03.2008 đã phải hủy bỏ tất cả những quyết định liên quan đến việc đặt tên trước đó và chiều ngày 13.03 một thoả thuận giữa phe tranh đấu cho Little Saigon và thành phố được kí kết, theo đó sẽ có phướn và cổng chào với danh xưng “Little Saigon” được dựng và treo dọc bên đường Story trong vòng ba năm trong khi chờ đợi những quyết định chính thức từ thành phố.

Nhưng đối với nhiều người Việt, việc thành phố chỉ tạm thời chọn tên Little Saigon không làm họ hài lòng và coi đó là một sự khinh thường cộng đồng người Việt ở đây. Tất cả chỉ vì sự cứng đầu, thiếu thành thật và không lắng nghe ý dân của Nghị viên Madison Nguyễn.

Vì thế tiến trình bãi nhiệm Nghị viên Madison đã được xúc tiến nhanh. Đây là một cuộc vận động chính trị đầy khó khăn như lăn tảng đá lên giốc núi. Nhưng với quyết tâm và cách hành xử theo đúng luật pháp, trong tinh thần dân chủ và khi những điều mà Nghị viên Madison đã làm không còn được sự tín nhiệm của nhiều cử tri, ủy ban vận động bãi nhiệm đã thu thập được số chữ ký nhiều hơn cần có để buộc thành phố phải tổ chức bầu cử bãi nhiệm.

Ngày 03.03.2009 tới đây sẽ có một cuộc bầu cử đặc biệt để cử tri Khu vực 7 quyết định có muốn giữ Nghị viên Madison Nguyễn trong hội đồng thành phố hay không.

Những người ủng hộ Little Saigon tham dự cuộc họp báo của hội đồng thành phố ngày 13.03.2008

Mặc dù những người muốn bãi nhiệm Nghị viên Madison Nguyễn thấy rằng hầu hết các nghị viên thành phố, nhiều dân cử địa phương không tán đồng việc bãi nhiệm; nghiệp đoàn lao động và một số đại gia cũng ủng hộ Nghị viên Madison, nhưng những người không còn tín nhiệm cô Madison tin vào sức mạnh của lá phiếu trong một nền dân chủ pháp trị. Nhiều cử tri đã lên tiếng. Bằng vào con số gần 5 nghìn chữ kí của cử tri Khu vực 7 đã được cơ quan chức năng kiểm chứng để yêu cầu chính quyền tổ chức bầu cử bãi nhiệm. Điều này cho thấy tiếng nói của người dân là quan trọng và lá phiếu của cử tri trong ngày 3 tháng Ba tới đây sẽ là quyết định sau cùng.

Trong phiên họp sôi nổi ngày 20.11.2007 với gần 300 ý kiến phát biểu, hơn 90% ủng hộ Little Saigon. Một người ủng hộ Nghị viên Madison Nguyễn khi lên diễn đàn đã xoay bục lại phiá cư dân và nói: “Quí vị đến đây để đánh bại Madison phải không? Khi đã bầu cho một người thì phải chấp nhận sự lãnh đạo của người đó”. Ông ta muốn dạy cho cư dân một bài học về dân chủ, nhưng chính ông đã được Thị trưởng Chuck Reed nhắc là ông lên đây để phát biểu ý kiến với các dân cử trong hội đồng thành phố chứ không phải với cư dân. Trong cuộc vận động bênh và chống Nghị viên Madison Nguyễn, những người bênh cô thường cho rằng phe chống đối thiếu hiểu biết về sinh hoạt dân chủ và cần được dạy bảo như thế.

Nghị viên Madison Nguyễn và những người ủng hộ có vẻ coi thường kiến thức về dân chủ thực hành của cử tri gốc Việt. Đúng là cư dân không thể đánh bại một nghị viên qua những phát biểu trong phiên họp của hội đồng thành phố, nhưng nếu một dân cử không biết lắng nghe tiếng nói của dân thì họ có quyền đưa người đó xuống qua việc bãi nhiệm. Với tiến trình bãi nhiệm ở vào giai đoạn chót, cử tri Khu vực 7 đang thể hiện tinh thần sinh hoạt dân chủ ở mức độ cao nhất, theo đúng tinh thần và văn bản của pháp luật.

Phướn chào mừng du khách đến Little Saigon được treo trên đường Story Road từ tháng 10.2008

Trong phiên họp ngày 04.03.2008, ông Hoàng Thế Dân lên phát biểu ủng hộ quyết định đã có của hội đồng thành phố, nghĩa là ông tán đồng việc chọn tên Saigon Business District. Trước khi phát biểu ông đã giơ chiếc điện thoại cầm tay của ông lên và nói có người đe doạ mạng sống của ông. Làm thế để ông nói rằng phe chống Nghị viên Madison Nguyễn đã làm trò hăm doạ này. Những người ủng hộ Nghị viên Madison Nguyễn như các ông Hoàng Thế Dân, Uông Tiến Thắng cũng thường nói là họ bị hăm doạ cách này hay cách khác, nhưng lại không yêu cầu cảnh sát hay biện lý cuộc điều tra cho ra ngọn ngành ai đã hăm doạ các vị ấy.

Đầu năm nay tại thành phố Pinole, cách San Jose chừng một giờ lái xe, cũng có cuộc vận động bãi nhiệm các nghị viên hội đồng thành phố và đã có những cáo buộc có người điện thoại hăm doạ đối phương. Cảnh sát đã lập biên bản, điều tra cho đến ngọn nguồn những hành vi phạm luật này.

Nền dân chủ, pháp trị cho người dân quyền thay đổi người lãnh đạo, nhưng không cho phép bất cứ ai đứng trên pháp luật. Kẻ phạm pháp sẽ bị xử theo đúng luật pháp. Các ông Hoàng Thế Dân, Uông Tiến Thắng có hiểu được điều này không mà lại cứ lên tiếng nói về dân chủ?

Nghị viên Madison Nguyễn có sẽ bị bãi nhiệm hay không? Những lá phiếu của cử tri Khu vực 7 trong ngày bầu cử đặc biệt 03.03.2009 tới đây sẽ quyết định.

Cơn bão Little Saigon đang thổi qua San Jose từ hơn một năm qua, lúc đầu chỉ là cơn giông hội tụ ở bên kia Thái Bình dương, với sức gió đủ làm đong đưa cây lá và di chuyển rất chậm, nhưng nay đã trở thành cơn bão chính trị cấp 5. Cơn bão mang những nét Việt tính của quan hệ giữa hai bờ Thái Bình dương, của giao thương giữa hai quốc gia đã thổi bay lên cờ vàng, cờ đỏ, hiện lên hình ảnh quốc gia, cộng sản, đem lại âm vang của chiến tranh, phản bội.

Cơn bão rồi cũng qua đi, rất chậm. Hậu quả của nó để lại sẽ kéo dài cho đến hết năm 2009 và sẽ lây lan hệ quả đến các kì bầu cử năm 2010. Sau đó trời San Jose mới sáng đẹp lại.

(ảnh trong bài của tác giả)

© 2009 Buivanphu